Το αναγκαίο come back του Προμηθέα
Ο μυθικός Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά από τους θεούς του Ολύμπου και την προσέφερε στους ανθρώπους, εξασφαλίζοντάς τους αρχικά την επιβίωση και στην πορεία την τεχνολογική ανάπτυξη και τον πολιτισμό. Η πράξη του αυτή επέφερε την μήνιν των θεών και η τιμωρία που του επεβλήθη ήταν ένα αέναο εφιαλτικό βασανιστήριο, αντίστοιχο της τεράστιας αξίας του δώρου που προσέφερε στους ανθρώπους.
Η Προμηθεϊκή φλόγα άναβε στα καζάνια της Βιομηχανικής Επανάστασης του 18ου αιώνα, στις ατμομηχανές των σιδηροδρόμων του 19ου και στις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργώντας πρωτόγνωρες αλλαγές στην κοινωνία, την εργασία, την ανάπτυξη, το περιβάλλον και την πρόσβαση των πολλών σε καταναλωτικά αγαθά. Η ενέργεια τον 20ο αιώνα, σε όλες τις μορφές της, χρησιμοποιείται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης αλλά η παραγωγή της γίνεται και ελέγχεται κεντρικά, είτε αναφερόμαστε σε εξορύξεις ορυκτών καυσίμων είτε σε μεγάλες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ένταση της κεντροποιημένης παραγωγής ενέργειας και της διασπαρμένης χρήσης της ολοένα και αυξανόταν, δημιουργώντας γεωπολιτικές συγκρούσεις, εξαντλώντας τους φυσικούς πόρους και επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται πλέον ολοένα και εντονότερα σε δύναμη και συχνότερα σε εμφάνιση, επηρεάζοντας δραματικά τη ζωή όλων αλλά περισσότερο των πιο αδύναμων και των κατοίκων των αναπτυσσόμενων χωρών, εκεί όπου είτε οι υποδομές είναι περιορισμένες είτε η βιομηχανική παραγωγή πολύ έντονη.
Η κλιματική κρίση είναι παρούσα, ένα δυναμικό φαινόμενο σε πλήρη εξέλιξη, επηρεάζει κάθε τομέα της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας, τις συνέπειες τις βλέπουμε παντού γύρω μας και πρέπει να συστρατευθούμε για να μη εξελιχθεί στην πρώτη κλιματική αλλαγή του πλανήτη μας που θα είναι αποκλειστικά ανθρωπογενούς προέλευσης.
Η τεχνολογία εξελίσσεται διαρκώς και φέρνει, εκτός από καινούργια καταναλωτικά αγαθά, καμιά φορά με βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα, πολλές νέες τεχνολογίες για την παραγωγή και χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας με βέλτιστο, φιλοπεριβαλλοντικό τρόπο. Οι, παλαιότερα ονομαζόμενες, εναλλακτικές μορφές παραγωγής ενέργειας, οι Ανανεώσιμες, έγιναν η μόνη εναλλακτική, και για λόγους προστασίας του περιβάλλοντός μας αλλά πλέον και για λόγους χαμηλότερου κόστους και ανάπτυξης ανθεκτικότητας των κρατών και κοινωνιών μας.
Η αύξηση του κόστους της ενέργειας, που ξεκίνησε στην μετα-covid εποχή, κορυφώθηκε με την εργαλειοποίηση από την, εισβολέα στην Ουκρανία, Ρωσία του ηγετικού της ρόλου στην προμήθεια ορυκτού αερίου, από το οποίο, δυστυχώς, είχε αναπτύξει τεράστια σχέση εξάρτησης η Ε.Ε.
Μια κρίση η οποία δοκιμάζει την πολιτική συνοχή της Ε.Ε, θέτει σε αμφισβήτηση την ταχύτητα και αποτεσματικότητα των αντιδράσεων και την αξιοπιστία του προγραμματισμού. Δημιουργεί επίσης σημαντικά προβλήματα στην κοινωνική συνοχή, μιας και η τεράστια αύξηση των τιμών ενέργειας δημιουργεί εκρηκτικές αυξήσεις στις τιμές όλων των προϊόντων , πληθωρισμό, συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, πλήττει βάναυσα την ανθεκτικότητά τους, και το δίλημμα heat or eat προέβαλε εφιαλτικό στην αρχή του χειμώνα.
Heat or Eat, ένα δίλημμα που δεν πρέπει να υπάρχει στις σύγχρονες πολιτισμένες κοινωνίες μας, γιατί προσβάλει τον πολιτισμό μας, ένα που αντιμετωπίστηκε με άμεσες ¨πυροσβεστικές¨ παρεμβάσεις επιδοματικού χαρακτήρα αλλά και χάρη στον ήπιο, μέχρι στιγμής χειμώνα. Η Ενεργειακή Φτώχεια χτυπάει την πόρτα ολοένα και περισσότερων νοικοκυριών απαιτώντας άμεσα μέτρα και δομές για αποτελεσματική διαχείριση.
Τον ξεχάσαμε τον Προμηθέα, την αυτοθυσία του και την βαθιά δημοκρατική του προσφορά, εδώ στο λίκνο της Δημοκρατίας.
Ο Προμηθέας τη φωτιά, την ενέργεια την είχε προσφέρει σε όλους για χρήση, πλέον χάρη στην τεχνολογία μπορούν και όλοι να την παράγουν και να την χρησιμοποιούν λελογισμένα, η ατομική ευθύνη προβάλει ως μια αδιαπραγμάτευτη ανάγκη στην δημοκρατία μας, όχι μόνο την πολιτική αλλά και την ενεργειακή.
Η ενέργεια είναι ένα χρηματιστηριακό αγαθό, αντικείμενο διαπραγμάτευσης με δείκτες σε διάφορες αγορές, αξιοποιώντας μοντέλα που σχεδιάζονται και αναδιαμορφώνονται διαρκώς. Είναι όμως και ένα κοινωνικό αγαθό, πρόσβαση στο οποίο πρέπει να έχουν όλοι.
Η αποκεντρωμένη παραγωγή και ιδιοκατανάλωση, χάρη στην τεχνολογία των ΑΠΕ, ιδιαίτερα των φωτοβολταϊκών, αποτελεί μια πρόκληση και παράλληλα μια ευκαιρία για να γίνει η ηλεκτρική ενέργεια κοινωνικό αγαθό χωρίς να θιγούν οι αγορές. Ο παθητικός καταναλωτής (consumer) έχει την ευκαιρία να γίνει και ο ίδιος παραγωγός (producer) της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται. Το μοντέλο του pro-sumer είναι η νέα πρόκληση που πρέπει να ενισχυθεί με θεσμικές παρεμβάσεις, χρηματοδοτικά μοντέλα και δομικές αλλαγές. Σε μονοκατοικίες και μικρές πολυκατοικίες με τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σε ταράτσες και στέγες για ιδιοκατανάλωση και ενεργειακό συμψηφισμό, στις μεγάλες πολυκατοικίες των αστικών κέντρων με συμμετοχή των κατοίκων των διαμερισμάτων σε Ενεργειακές Κοινότητες που θα κατασκευάζουν φωτοβολταϊκά πάρκα για εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό των καταναλώσεων των μελών τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση μόνο θετικά μπορεί να κρίνει κάποιος την επίσημη ανακοίνωση (Ιαν. 2023) για διάθεση του λιγοστού διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου μόνο σε αιτήματα ενεργειακού συμψηφισμού από ιδιώτες, εταιρείες και Ενεργειακές Κοινότητες.
Η προώθηση της αποκεντρωμένης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές και της αξιοποίησης της τεχνολογίας για εξορθολογισμό της χρήσης και ενεργειακή εξοικονόμηση είναι η ενεργός προώθηση και εμπέδωση της ενεργειακής δημοκρατίας, είναι η επιστροφή στην αξιοποίηση του δώρου του Προμηθέα.
Για να μην πάει η θυσία του άδικα…
- του Δημήτρη Κόλλια, Διεύθυνση Νέων Εμπορικών Δραστηριοτήτων ΔΕΗ Α.Ε.
https://energypress.gr/news/anagkaio-come-back-toy-promithea
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου